Voortplanting, zwangerschap en werk

Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde (TBV) 2006; September; 14 (9): 386-427.

Een recent nummer (September 2006) van het Nederlandse Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde (TBV) is bijna volledig gewijd aan de topic Voortplanting (reproductie), zwangerschap en werk.

Themanummer

• Voortplanting, zwangerschap en werk. Brand T, Stinis HPJ.
• De invloed van fysieke belasting, stress en ploegendienst op de voortplanting. Brand T, Pal T, Zweerman G.
• Epidemiologisch onderzoek naar reproductiestoornissen en beroepsmatige blootstelling in Nederland. Roeleveld N.
• Arbozorg rond zwangerschap ook op man richten.
• Zwangerschap, infectieziekten en werk. Stinis HPJ.
• Vruchtbaarheid bij werknemers in kassen.
• Fysische werkfactoren en zwangerschapsuitkomsten. de Joode EA, Brand T.
• Er werken wel veel jonge vrouwen. Sorgdrager B.
• Zoeken en vinden van informatie over reproductie en arbeid. Schaafsma FG, Zweerman G.
• Werken tijdens zwangerschap en de periode postpartum, wetgeving. Over een bal die moet gaan rollen. van Beukering MDM.
• Best practices. Brand T, Stinis HPJ.

Samenvatting

Stoornissen in het voortplantingsproces door beroepsmatige belasting omvatten breed gebied, zowel wat betreft oorzaken als afwijkingen.

Schade

• VOOR de bevruchting (verminderde fertiliteit)
• TIJDENS de zwangerschap (miskraam)
• NA de geboorte (laag geboortegewicht, aangeboren afwijkingen)

Beroepsmatige blootstelling

• Fysieke belasting
• Psychische belasting
• Chemische stoffen
• Biologische agentia
• Fysische factoren

De invloeden van metalen en invloed van factoren in het werk op de borstvoeding komen niet aan bod.

Artikel van Brand T, Pal T, Zweerman G

• Fysieke belasting, psychische belasting en onregelmatige diensten verhogen de kans op vroeggeboorte en een laag geboortegewicht.
• Meer kans op zwangerschapshypertensie en pre-eclampsie bij fysiek of psychisch belastend werk.
• Psychische belasting en ploegendienst kunnen de menstruele cyclus versturen.
• Minder negatieve zwangerschapsuitkomsten bij aanpassing van de werkzaamheden voor de 24e week van de zwangerschap.
• In hoeverre het werk van zwangere vrouwen in Nederland bijtijds wordt aangepast, zal moeten blijken uit nader onderzoek.

Interessante referenties: Koemeester et al., 1995 / Mozurkewich et al., 2000(meta-analyse) / Croteau et al., 2006

Artikel van Roeleveld N

• In de afgelopen 20 jaar zijn in Nederland diverse onderzoeken gedaan naar de schadelijke effecten van beroepsmatige blootstelling voor vruchtbaarheid en zwangerschap, met name bij kapsters, ziekenhuispersoneel, schilders en mensen werkzaam in de agrarische sector.
• In dit onderzoek werden beroep en blootstelling van moeder en/of vader geassocieerd met verminderde vruchtbaarheid, miskramen, laag geboortegewicht, aangeboren afwijkingen en functionele ontwikkeling van het kind.
• Het is onduidelijk of bij de huidige blootstellingsniveaus van bijv. anaesthesiegassen, cytostatica, bestrijdingsmiddelen en organische oplosmiddelen, vergelijkbare effecten op de reproductie te verwachten zijn.

Interessante referenties: Roeleveld et al., 1990 (review) / Roeleveld, 1991 (proefschrift mentale retardatie kinderen en blootstelling ouders) / Peelen et al., 1999 / Kersemaekers, 1998 (proefschrift kapsters) / Bretveld, 2006 (proefschrift personeel kassen)

Arbozorg rond zwangerschap ook op man richten.

Blootstelling van de vader aan oplosmiddelen, pesticiden, metalen of straling VOOR de conceptie of TIJDENS de zwangerschap, kunnen een negatief effect hebben op de vruchtbaarheid of de zwangerschapsuitkomst.

Artikel van Stinis HPJ

• TORCHES (Toxoplasma, Rubella, Cytomegalievirus; Herpes, Enteroviri en Syfilis) en VLAP (Varicella, ziekte van Lyme, AIDS en Parvovirus) bedreigen iedere zwangere werkneemster.
• Zwangere als risicogroep bij infectieziekten in iedere RI&E.
• Vaccinatie moet altijd, en dit geldt ook voor zwangere werkneemsters.

Vruchtbaarheid bij werknemers in kassen

• Proefschrift van Bretveld aan de Universiteit van Nijmegen

Fertility among greenhouse workers.

• Vrouwen hebben een hoger risico op een miskraam en mannen een hoger risico op verminderde zaadkwaliteit (met name alstroemeria's en amarylissen).
• Adviezen: blootstelling beperken (gebruik handschoenen, pesticiden vervangen door minder schadelijke methodes, beperken werkuren, voorlichting geven)

Artikel van de Joode EA, Brand T

• Het is belangrijk preventief te werk te gaan als het gaat om het blootstellen van een zwangere vrouw aan lawaai, straling, extreme temperaturen en trillingen tijdens het werk.
• Toekomstig goed opgezet onderzoek naar deze fysische werkfactoren is van belang om een duidelijk beeld te schappen van de invloed van deze factoren op zwangerschapsuitkomsten.
• Een zwangere werkneemster mag gedurende haar zwangerschap:

- niet aan meer dan 1 mSv straling blootstaan bovenop de altijd aanwezige achtergrondstraling;

- niet aan meer lawaai worden blootgesteld dan 80 dB(A) gedurende maximaal 8 uur per dag;

- niet worden blootgesteld aan klimaatomstandigheden, die beschouwd worden als onbehaaglijk;

- niet worden blootgesteld aan trillingen met een versnelling boven de 0,25 m/s2 gedurende 8 uur

Interessante referenties: Mamelle et al., 1984 / McDonald et al., 1988 / Zhang et al., 1992 / Luke et al., 1994 / Nurminen, 1995 / Morrissey, 1998 / Murray et al., 2000 / Elter et al., 2004 / Judge et al., 2004

Artikel van Sorgdrager B

Reprotoxische effect van methanol - Laborante met gehandicapte zoon

Rapport van de Gezondheidsraad over Methanol (2006)

Methanol classificeren in categorie 2 (stoffen die dienen te worden beschouwd alsof zij bij de mens ontwikkelingsstoornissen veroorzaken)

R61: stof kan schade veroorzaken bij het ongeboren kind

Hoe krijg je de "nul-blootstelling" voor elkaar?

Moet je alle vrouwen met kinderwens elders laten werken?

Artikel van Schaafsma FG, Zweerman G

• Korte uitleg en voorbeelden ter beantwoording van bedrijfsgeneeskundige vragen rondom zwangerschap volgens de principes van evidence-based medicine.
• Een overzicht van beschikbare informatie en bronnen over zwangerschap en werk.

Artikel van van Beukering MDM

• Recente cijfers tonen een dalende trend in het aantal WAO-uitkeringen vanwege zwangerschap en bevalling. Belangrijkste oorzaak van deze daling is waarschijnlijk het feit dat het verlof meestal niet meer meetelt in de periode voor de WAO of WAI.
• De Nederlandse uitkering bij zwangerschaps- en bevallingsverlof behoort tot de Europese middenmoot, echter met 16 weken is het Nederlandse verlof één van de kortste in Europa.
• Er is geen bescherming ten aanzien van de risico's in het begin van de zwangerschap, voordat de vrouw haar zwangerschap heeft gemeld.
• Er wordt te weinig gebruik gemaakt van de regelgeving rondom reproductierisico's en verzuim tijdens de zwangerschap. De meeste werkgevers blijken niet goed op de hoogte van regelgeving rond zwangerschap en bevalling. Daarnaast is het de vraag of werkgevers wel alle regels willen weten en toepassen.

Interessante referenties: van Beukering, 2002 / Saurel-Cubizolles et al., 2004 / Saurel-Cubizolles et al., 1997 / Taskinen et al., 1995 / Mercer onderzoek naar zwangerschapsverlof en uitkeringen in Europa (mei 2006)

Artikel van Brand T, Stinis HPJ

2 casussen

1. Kleuterleidster in kinderdagverblijf (geen antistoffen tegen Parvovirus-B19)
2. Kinderwens en werken met reproductietoxische stoffen in een laboratorium

• Zwangere in kinderdagverblijf vraagt kennis van zaken.
• Parvo-B19: ook als het misgaat niet altijd alles verloren.
• Toxische stoffen en zwangerschap: multidisciplinaire benadering.

Sources:
http://www.amc.nl/upload/teksten/coronel%20instituut/2006_Schaafsma_Zoeken%20en%20vinden%20van%20informatie%20over.pdf.pdf