Vruchtbaarheid, zwangerschap, borstvoeding, moederschapsbescherming en werk
Dokter Wim Van Hooste
Preventieadviseur-Arbeidsgeneesheer
IDEWE vzw
Dit artikel geeft een overzicht van interessante websites die betrekking hebben op de mannelijke en/of vrouwelijke voortplanting, ofwel de reproductie. Reproductietoxicologische of reprotoxische effecten bij tewerkstelling van zowel mannen als vrouwen, verdienen (meer) de aandacht van zowel de werknemers, de werkgevers als de preventieadviseurs. Steeds meer vrouwen maken deel uit van de arbeidspopulatie. Belangrijk is om na te gaan of de beroepsblootstelling gevolgen heeft op de voortplanting van de werknemers: namelijk de vruchtbaarheid (fertiliteit) van de mannelijke werknemers en de vruchtbaarheid, zwangerschaps- en borstvoedingsperiode van de vrouwelijke werknemers, of op het nageslacht van de beroepsmatig blootgestelde werknemers. Effecten op de ontwikkeling van de vrucht zijn op mogelijk op het niveau van het embryo (= vrucht tot 3 maanden na de bevruchting) (embryotoxiciteit), de foetus (foetotoxiciteit), vanaf de 28ste zwangerschapsweek tot 8ste dag na geboorte (perinatale periode) of op het kind na de geboorte (postnatale ontwikkelingsstoornissen).
De beste Belgische sites worden op een rijtje gezet. Maar voor dit overzicht heb ik me niet beperkt tot de landsgrenzen of de Nederlandse taal. Een aantal landen zoals Australië, Canada en de Verenigde Staten van Amerika bieden via het Net een groot aantal publicaties aan, die zeker de moeite waard zijn om eens te bestuderen. Deze informatie moet dan nog wel gesitueerd worden binnen het Belgische of Europese kader.
Internationale organisaties & Europese Unie
Europese Regelgeving
europa.eu.int/eur-lex/lex/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31992L0085:NL:HTML
Richtlijn 92/85/EEG van de Raad van 19 oktober 1992 inzake de tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid op het werk van werkneemsters tijdens de zwangerschap, na de bevalling en tijdens de lactatie (tiende bijzondere richtlijn in de zin van artikel 16, lid 1, van Richtlijn 89/391/EEG).
De Nederlandstalige tekst van de Commissie van de Europse Gemeenschappen geven het referentiekader weer van de moederschapsbescherming binnen de Europese Unie.
europa.eu.int/eur-lex/nl/com/cnc/2000/com2000_0466nl01.pdf
Mededeling van Commissie van de Europese Gemeenschappen over de richtsnoeren voor de evaluatie van chemische, fysische en biologische agentia alsmede van de industriële procédés welke geacht worden een risico te vormen voor de veiligheid of de gezondheid op het werk van de werkneemsters tijdens de zwangerschap, na de bevalling en tijdens de lactatie (Richtlijn 92/85/EEG van de Raad). Brussel, 5/10/2000.
De Nederlandstalige tekst (36 blz.) van de Commissie van de Europese Gemeenschappen geeft o.a. in tabelvorm aan :
-Wat is het risico?
-Hoe moet men met het risico omgaan?
-Voorbeelden van preventieve maatregelen
-Verwijzing naar andere Europese Wetgeving van toepassing buiten deze Richtlijn.
International Labour Organization (ILO)
www.ilo.org/public/english/protection/condtrav/pdf/wf-jp-04.pdf
Healthy beginnings: Guidance on safe maternity at work (2004) is een recente, uitgebreide (meer dan 100 blz.), goed onderbouwde publicatie door specialist ter zake Paul Jane opgesteld in opdracht van de International Labour Organization (ILO). Deze publicatie gaat in op de Europese richtlijnen voor de risico-evaluatie voor zwangere werkneemsters, postpartum (na bevalling) periode en borstvoedingsperiode.
Hoofdstukken:
1. Zwangerschap
2. Internationale moederschapsbescherming
3. Het begin van het leven
4. Reproductietoxische effecten
5. Beroepsrisico’s in verscheidene sectoren
6. Het nemen van preventiemaatregelen
7. Promoten van gezonde zwangerschap
Het bevat verder nog 9 aanhangsels, zoals Checklists voor opsporen van risico’s.
Dit is een uitstekend referentiedocument, dat toch eens doorgenomen moet worden door elke preventieadviseur.
www.ilo.org/public/english/protection/safework/gender/encyclo/index.htm
Ook de Encyclopaedia of Occupational Health and Safety ofwel de Encyclopedie van de Arbeidsgeneeskunde en Arbeidsveiligheid, uitgegeven door de Internationale Arbeidsorganisatie ofwel International Labour Organization (ILO), biedt onder de rubriek Reproductive System een aantal hoofdstukken en tabellen aan in verband met de reproductie en de werkomstandigheden. Onder meer:
•Het reproductief stelsel: Introductie
•Introductie tot de mannelijke en vrouwelijke reproductieve functie
•Mannelijk reproductief stelsel en toxicologie
•Structuur van het vrouwelijk reproductief stelsel en de doelwitorganen
•Beroepsgebonden blootstellingen van de moeder en negatieve invloeden op de zwangerschap
•Vroeggeboorte en werk
•Beroepsgebonden en milieublootstellingen van de pasgeborene
•Moederschapsbescherming
•Zwangerschap en de aanbevelingen in de Verenigde Staten van Amerika
Een hoofdstuk dat door elke preventieadviseur-arbeidsgeneesheer toch eens doorgenomen dient te worden.
www.itcilo.it/english/actrav/telearn/osh/rep/prod.htm
Nog een andere interessante Engelstalige introductietekst van het ILO is de module Male and Female Reproductive Health Hazards in the Workplace.
Deze publicatie omvat de volgende inhoud:
1.Introductie
2.Wanneer en hoe ontstaat reproductieve schade?
-Voor conceptie
-Tijdens zwangerschap
-Na de geboorte
3.Hoe kom je te weten of chemisch product, infectieziekte, fysisch risico of werkomstandigheid potentieel gevaarlijks is voor de reproductie?
4.Beschermingsmaatregelen
5.Rol van de preventieadviseur
6.Samenvatting
Appendices zijn o.a. lijst met chemische agentia die reprotoxisch (kunnen) zijn, voor mannen en vrouwen, carcinogenen in electronica sector.
Een module die door elke preventieadviseur nuttig kan zijn.
België
Belgische Overheid
meta.fgov.be
De FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg geeft ook de mogelijkheid om een aantal relevante zaken te downloaden, zoals:
meta.fgov.be/pdf/pk/nlkfj06.pdf
Via deze link kan u het Koninklijk Besluit van 2 mei 1995 betreffende de Moederschapsbescherming lezen.
meta.fgov.be/pdf/pd/nldc19.pdf
Brochure Wegwijs in ... Arbeid & Moederschap van de Federale Overheidsdienst (FOD) Werkgelegenheid, Arbeid & Sociaal Overleg biedt een goed houvast en wordt up-to-date gehouden (februari 2005).
meta.fgov.be/pc/pce/pcem/nlcem03.htm
Metagids geeft een woordje uitleg bij wetgeving, in dit geval bij de topic Moederschapsbescherming in België.
socialsecurity.fgov.be/NL/sociale_zekerheid_voor/sociale_verzekerde/ziekte_ongeval/faq_moeder.htm
De FOD Sociale Zekerheid zet de Frequently Asked Questions (FAQs) op een rijtje aangaande moederschapsuitkeringen.
www.ond.vlaanderen.be
Het Departement Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap geeft ook de mogelijkheid om de regeling online te bekijken en documenten te downloaden die ingevuld dienen te worden door werkgever en arbeidsgeneesheer:
www.ond.vlaanderen.be/wetwijs/m/m2.htm
Uitleg over de modaliteiten van moederschapsbescherming in het onderwijs.
www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=13304
Omzendbrief: Bedreiging door een beroepsziekte tijdens zwangerschap en moederschapsbescherming.(PERS/2002/21 (13 AC)) van 24 september 2002 (Aangepaste versie 2005).
Fonds voor de Beroepsziekten
www.fbz.fgov.be/Pdfdocs/MedicalN/N200104.pdf
In de 19 bladzijden tellende brochure Criteria voor tussenkomst van het Fonds bij preventieve verwijdering van zwangere werkneemsters uit het schadelijk arbeidsmilieu (Brussel, April 2001 - Herwerkte versie 2004) worden, zoals de titel al suggereert, de voorwaarden voor verwijdering via het Fonds voor de Beroepsziekten (FBZ) op een rijtje gezet.
Een document dat iedere preventieadviseur moet doorgenomen hebben.
Andere Belgische websites
www.gezinsbond.be/html/dienstverlening_advies_hulpverlening_zwangerschap.htm
De Gezinsbond zet in dit document de Sociale rechten en plichten i.v.m. zwangerschap op een rijtje.
www.kindengezin.be/KG/Ouders/Zwangerschap
Website van Vlaamse Openbare Instelling Kind & Gezin biedt in het deel Zwangerschap informatie aan over de volgende ontwerpen:
•Financiële vergoedingen en kosten
•Geboorteaangifte
•Wettelijke bescherming van de moeder
Moet ik tijdens mijn zwangerschap nog ongezond werk doen?
www.kindengezin.be/KG/Ouders/Zwangerschap/Wettelijke_bescherming_van_de_moeder/moet_ik_ongezond_werk.jsp
•Verloven en premies
•Voeding
•Ontwikkeling
•Gezondheid
•Verzorging
•Veiligheid
Moet ik tijdens mijn zwangerschap nachtarbeid verrichten?
www.kindengezin.be/KG/Ouders/Zwangerschap/Veiligheid/Op_het_werk/moet_ik_nachtarbeid.jsp
•Specifieke onderwerpen
•Kinderopvang
•Vaccineren
•Onze dienstverlening
Drie interessante links:
•Sociaal aspect van de zwangerschap. Brochure (18 blz.) opgesteld met vele nuttige informatie (bescherming, aangifte, voordelen, verlof) voor zwangere werkneemsters (februari 2006).
http://www.kindengezin.be/Images/socialewetgeving3feb_tcm149-31522.pdf
•Nuttige adressen voor zwangeren.
www.kindengezin.be/Images/nuttigeadressen23022006_tcm149-31520.pdf
•Berekenen bevallingsdatum.
www.kindengezin.be/KG/Tools/zwanger.jsp
www.abvv.be/CODE/nl/Documents/2003/ouderschap/c15_05e05Idx.htm
De brochure Arbeid, Moederschap en Vaderschap van het Algemeen Belgische Vakverbond (ABVV) opgesteld in 2003 is ook online beschikbaar.
Nederland
home.szw.nl/navigatie/dossier/dsp_dossier.cfm?set_id=128&doctype_id=6pe_id=6
Het Nederlands Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) biedt ook veel informatie aan over zwangerschap en veilig werken, zowel voor werknemers en werkgevers. Een aantal specifieke topics zoals reproductietoxische stoffen, inhalatieanesthetica en cytostatica worden nog verder apart besproken. Er is een dossier Zwangerschap en veilig werken te raadplegen. Informatie voor zowel werknemers als werkgevers wordt aangeboden.
Interessant is dat het Onderzoeksrapport Reproductietoxische effecten bij ziekenhuispersoneel van Peelen S. e.a. (2003) beschikbaar wordt gesteld.
Dit rapport heeft in Nederland veel stof doen opwaaien. Dus best eens te raadplegen voor iedereen werkzaam in de ziekenhuissector.
www.gr.nl
De Nederlandse Gezondheidsraad (Health Council of the Netherlands) heeft een Committee for compounds toxic to reproduction die evaluaties maken van een aantal producten en hun mogelijke effecten op de reproductie. Sinds 1999 verschijnen er elk jaar nieuwe beoordelingen (Evaluations of the effects on reproduction, recommendation for classification).
Documenten werden opgemaakt in het Engels maar wel steeds met een Nederlandstalige samenvatting.
Onder andere de volgende chemische agentia werden beoordeeld tussen 1999 en 2006: chloroform (2003), chroom (IV) (2001), ethanol (2000), halothaan (2000), kwik (2000), nikkel (2003), xyleen (2001) en methanol (2006).
http://www.beroepsziekten.nl/index.php?TID=1&SID=103&ShowTypeID=
Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) biedt ook een schat aan bondige, begrijpelijke informatie aan onder de rubriek Reproductiestoornissen.
oBeschrijving van reproductiestoornissen
oRisicofactoren in het werk
- Fysieke belasting
- Psychische belasting
- Ploegendienst en reproductie.
- Infecties
- Oplosmiddelen
- Anaesthesiegassen
- Cytostatica
- Metalen
- Pesticiden
- Warmte, scrotumtemperatuur en fertiliteit
- Ioniserende straling
- Lawaai
- Trillingen
Ook kunnen hier de presentaties gegeven op de Heijermanslezing van december 2004 met als onderwerp Reproductie en Arbeid gedownload worden (Powerpoint Presentaties).
www.arbobondgenoten.nl
De grote Nederlandse vakbond FNV Bondgenoten biedt op zijn website veel informatie aan: Alles over Zwangerschap en Werk (Update januari 2006):
oZwangerschap en werk van A tot Z
oZwangerschap en werk van maand tot maand
oZwangerschapsfolder “Alles over werk en zwangerschap”
oGevaarlijke stoffen: Is uw werkplek babyproof?
oVeelgestelde vragen: Zwangerschap en werk (Update 2005)
-Wat zijn op het werk de voornaamste risico’s bij zwangerschap?
-Welk effect kan langdurige lichamelijke belasting hebben op de zwangerschap?
-Hoe vaak komt schade aan de voortplanting door het werken met chemische stoffen voor?
Bovendien kunnen via deze site 2 literatuurstudies opgevraagd worden:
over bouwverven en
over oplosmiddelen.
www.arbobondgenoten.nl/arbothem/gevstof/vast/eindverslag_repro_bouwverf.pdf
De literatuurstudie van M. van Niftrik "Reprotoxische risico’s voor vrouwelijke schilders bij de verwerking van watergedragen en oplosmiddelenhoudende bouwverven – Een literatuurstudie (2002)" is online beschikbaar.
http://www.arbobondgenoten.nl/arbothem/gevstof/vast/snm_reprotox_oplosmiddelen.pdf
Reproductietoxische effecten van oplosmiddelen is een uitgave van de Stichting Natuur en Milieu (SNM) & IVAM gepubliceerd mei 2004 die een onderbouwd overzicht geeft van de mogelijke nadelige effecten van beroepsgebonden blootstelling aan solventen.
Frankrijk
www.bossons-fute.com/Smr/femmesenceintes.php?type
De Fiche de surveillance médicale renforcée N°26 van Bossons Futé Femmes enceintes.
extra.istnf.fr/portail-site/_upload/ISTNF/Dossiers_Thematiques/Grossesse/Grossesse.pdf
Recent overzicht Grossesse et travail van Fantoni S. & Levoy V. (2006) van het Institut de Santé au Travail du Nord de la France (ISTNF) over de Franse situatie van tewerkstelling tijdens zwangerschap.
Verenigd Koninkrijk
www.hse.gov.uk/mothers/information.htm
United Kingdom Health and Safety Executive (HSE), de Arbeidsinspectie van het Verenigd Koninkrijk, heeft een aantal publicaties omtrent moederschapsbescherming gepubliceerd.
•Brochure voor werkneemsters A Guide for New and expectant mothers who work.
http://www.hse.gov.uk/pubns/indg373.pdf
•Brochure voor gezondheidswerkers New and expectant mothers at work. A guide for health professionals.
www.hse.gov.uk/pubns/indg373hp.pdf
•Working safe with ionising radiation: Guidelines for expectant or breastfeeding mothers.
ww.hse.gov.uk/pubns/indg334.pdf
internal.bath.ac.uk/bio-sci/bbsafe/reprohaz.htm
Mooi vormgegeven overzicht van de reproductieve risico’s Reproductive Hazards. Information for workers planning families opgesteld door de University of Bath.
Australië
www.workcover.nsw.gov.au/NR/rdonlyres/9DA0CA01-ED54-4748-AF0E-1130F4D70FB2/0/guide_pregnancy_693.pdf
Pregnancy and work is een uitgave (Publicatie 693) opgesteld in 2002 door Work Cover van de Australische staat New South Wales. Overzicht bestaande uit meer dan 70 blz. dat vele aspecten van tewerkstelling en zwangerschap belicht.
Inhoudstafel is als volgt:
•Introductie
•Implementatie
•Voorwaarden en procedures tijdens tewerkstelling en recrutering
•Arbeidsgeneeskunde en arbeidsveiligheid
•Specifieke risico’s:
o Biologische Agentia
o Chemische Agentia
o Fysische Agentia
•Werkstopzetting
•Verder advies, referenties en aanvullingen
•Appendix
Dit is ook een publicatie die elke preventieadviseur bestudeerd moet hebben.
Canada
www.beststart.org/resources/wrkplc_health
Maternal Newborn and Early Child Development Resource Centre gevestigd in Ontario heeft meerdere informatiebronnen ontwikkeld over zwangerschap en werk. Sommige teksten van het initiatief Best Start/Meilleur Départ zijn zowel beschikbaar in de Engelse taal als in de Franse taal:
www.beststart.org/resources/wrkplc_health/pdf/WorkplaceDocum.pdf
Overzicht Workplace Reproductive Health – Research & Strategies gepubliceerd in 2001 bestaat uit 3 delen:
Deel A geeft de context (het referentiekader) van de menselijke voortplanting
Deel B geeft een overzicht van de diverse risico’s (chemisch, biologisch, ergonomisch, fysisch, levensstijl, stressgebonden, werkschemagebonden).
Deel C geeft de mogelijke strategieën hoe omgegaan kan worden met tewerkstelling en reproductieve risico’s.
www.ohcow.on.ca/resources/handbooks/ergonomics_pregnancy/Ergonomics_And_Pregnancy.pdf
Ergonomics and Pregnancy. Occupational Health Clinics for Ontario Workers Inc. van Ontario (juli 1998) publicatie over ergonomie en zwangerschap.
Te downloaden in 2 vormen, als:
1.Een General Handout
http://www.ohcow.on.ca/resources/handouts.html
National Institute of Occupational Safety and Health (NIOSH) dat resulteert onder de Centers for Disease Control and Prevention (CDC), heeft 2 nuttige publicaties over Reproductive Health:
•Publicatie No 99-104 The Effects of Workplace Hazards on Female Reproductive Health
http://www.cdc.gov/niosh/pdfs/99-104.pdf
• Overzicht NIOSH Safety and Health Topic Reproductive Health
www.cdc.gov/niosh/topics/repro
ww.lni.wa.gov/Safety/Research/files/repro_dev.pdf
Workplace Hazards to Reproduction and Development: A Resource for Workers, Employers, Health Care Providers, and Health & Safety Personnel. Drozdowsky S.L. & Whittaker S.G. Technical Report Number, 1999.
In deze 124 blz. tellende risico-evaluatie opgesteld door Safety and Health Assessment and Research for Prevention (SHARP), Washington State Department of Labor and Industries, voor werknemers, werkgevers, gezondheidswerkers, arbeidsgeneesheren en preventieadviseurs komende volgende aspecten ter sprake:
-Introductie
-Reproductie van de man en vrouw & Zwangerschap
-Hoe beïnvloeden beroepsgebonden blootstellingen de reproductie en de ontwikkeling van het kind
-Risico-inventarisatie en Risico-evaluatie van de beroepsrisico’s
-Gids voor gezondheidswerkers
o Beantwoorden van de vragen van werknemrs
o Planning van zwangerschap
o Evaluatie van patiëntenrisico
o Bepalen interventies
o Adviseren bij borstvoeding
o Andere vragen
-Gids voor arbeidsgeneesheren en preventieadviseurs
-Verantwoordelijkheden van de werkgever
-Focus op bepaalde risico’s
o Ergonomie
o Beeldschermwerk
o Endocriene disruptoren
-Bepalingen voor de werkplek
-Rechten & Plichten van werknemers
Appendices met o.a. classificatie van de beroepsrisico’s, opvragen van Material Safety Data Sheets (MSDS), bepaling van de blootstelling op de werkplaats.
Een publicatie die elke preventieadviseur toch geraadpleegd moet hebben. Hopelijk wordt deze publicatie binnenkort up-to-date gebracht. Let wel op voor de Amerikaanse regelgeving.
ehs.ucdavis.edu/ftpd/sftynet/sn_107.pdf
Korte tekst over fysische en biologische beroepsrisico’s tijdens zwangerschap en voor reproductie Pregnancy and Reproductive Hazards in the Workplace: Physical and Biological Hazards (#107) op Safety Net - UC Davis Environmental Health and Safety (2003).
ehs.ucdavis.edu/ftpd/sftynet/sn_108.pdf
Tekst over chemische en radiologische beroepsrisico’s tijdens zwangerschap en voor reproductie Pregnancy and Reproductive Hazards in the Workplace: Chemical and Radiological Hazards (#108) op Safety Net - UC Davis Environmental Health and Safety (2003).
www.class.uidaho.edu/safetytg/newsletters/SafetyNewsMarch2001.pdf
Pregnancy & Ergonomics. Potential Hazards and Key Safeguards. Tapp LM.
Overzicht van de beste websites
Legende: URL vooral interessant voor :
AL = Allen
WN = Werknemer
WG = Werkgever
PA = Preventieadviseur
AG = Preventieadviseur-Arbeidsgeneesheer
International Labour Organization (ILO)
Encyclopaedia of Occupational Health and Safety
AG
Overzicht
www.ilo.org/public/english/protection/safework/gender/encyclo/index.htm
Healthy Beginnings: Guidance on Safe Maternity at Work
PA/AG
Overzicht
www.ilo.org/public/english/protection/condtrav/pdf/wf-jp-04.pdf
Europa
Mededeling van de Commissie van de Europese Gemeenschappen over Richtlijn 92/85/EEG van de Raad
AL
Wetgeving
europa.eu.int/eur-lex/nl/com/cnc/2000/com2000_0466nl01.pdf
Richtlijn 92/85/EEC
AL
Wetgeving
europa.eu.int/eur-lex/lex/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31992L0085:NL:HTML
Australië
Work Cover Pregnancy and work
AL
Overzicht
www.workcover.nsw.gov.au/Publications/OHS/SafetyGuides/pregnancyguide.htm
België
FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Koninklijk Besluit: Moederschapsbescherming
AL
Wetgeving
meta.fgov.be/pdf/pk/nlkfj06.pdf
Wegwijs in Arbeid en moederschap
AL
Brochure
meta.fgov.be/pdf/pd/nldc19.pdf
Metagids Moederschapsbescherming
AL
Wetgeving
meta.fgov.be/pc/pce/pcem/nlcem03.htm
FOD Sociale zekerheid
FAQ Moederschapsuitkeringen
AL
Wetgeving
socialsecurity.fgov.be/NL/sociale_zekerheid_voor/sociale_verzekerde/ziekte_ongeval/faq_moeder.htm
Fonds voor de Beroepsziekten
Criteria voor de tussenkomst van het Fonds bij preventieve verwijdering van zwangere werkneemsters uit het schadelijk arbeidsmilieu
PA/AG
Wetgeving
www.fbz.fgov.be/Pdfdocs/MedicalN/N200104.pdf
Kind en Gezin
Zwangerschap
WN
Brochure
www.kindengezin.be/Images/het_sociaal_aspect_van_de_zwangerschap_2004_tcm149-37176.pdf
Canada
Maternal Newborn and Early Child Development Resource Center
Best Start/Meilleur Départ
PA/AG Overzicht
www.beststart.org/resources/wrkplc_health
www.beststart.org/resources/wrkplc_health/pdf/WorkplaceDocum.pdf
Occupational Health Clinics for Ontario Workers Inc.
Ergonomics and pregnancy
AL
Ergonomie
www.ohcow.on.ca/resources/handbooks/ergonomics_pregnancy/Ergonomics_And_Pregnancy.pdf
Frankrijk
Institut de Santé au Travail du Nord de la France Grossesse et Travail
PA/AG
Overzicht
extra.istnf.fr/portailsite/upload/ISTNF/Dossiers_Thematiques/Grossesse/Grossesse.pdf
Nederland
Gezondheidsraad
Evaluations of the effects on reproduction, recommendation for classification
PA/AG
Chemische agentia
www.gr.nl
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)
Zwanger en veilig werken
AL
Overzicht
home.szw.nl/navigatie/dossier/dsp_dossier.cfm?set_id=2128
Dossier: Reproductietoxische stoffen
AL
Overzicht
home.szw.nl/navigatie/dossier/dsp_dossier.cfm?set_id=128&doctype_id=6
Zwanger en veilig werken: Informatie voor werknemers
WN
Overzicht
home.szw.nl/navigatie/rubriek/dsp_rubriek.cfm?rubriek_id=2&subrubriek_id210&link_id=2105
Zwanger en veilig werken: Informatie voor werkgevers
WG
Overzicht
home.szw.nl/navigatie/rubriek/dsp_rubriek.cfm?rubriek_id=2&subrubriek_id210&link_id=70716
Onderzoeksrapport Ziekenhuispersoneel
PA/AG
Ziekenhuis
docs.szw.nl/pdf/92/2003/92_2003_1_3505.pdf
Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB)
Reproductiestoornissen
PA/AG
Overzicht
http://www.beroepsziekten.nl/index.php?TID=1&SID=103&ShowTypeID=
Vakbond FNV Bondgenoten
Zwangerschap en werk
Reprotoxicologische risico’s voor vrouwelijke schilders
Reproductietoxische effecten van oplosmiddelen
WN
FAQ
www.arbobondgenoten.nl/faq/zwangerschap/zwangerschapsfaq.htm
PA/AG
Chemische agentia
www.arbobondgenoten.nl/arbothem/gevstof/vast/eindverslag_repro_bouwverf.pdf
PA/AG Chemische agentia www.arbobondgenoten.nl/arbothem/gevstof/vast/snm_reprotox_oplosmiddelen.pdf
Verenigde Staten van Amerika
Centers for Disease Control and Prevention (CDC)- National Institute of Occupational Safety and Health (NIOSH)
The Effects of Workplace Hazards on Male Reproductive Health
AL
Mannelijke reproductie
www.cdc.gov/niosh/malrepro.html
The Effects of Workplace Hazards on Female Reproductive Health
AL
Vrouwelijke reproductie
www.cdc.gov/niosh/99-104.pdf
Washington State Department - SHARP
Workplace Hazards to Reproduction and Development: A Resource for Workers, Health Care Providers, and Health and Safety Personnel
PA/AG
Overzicht
www.lni.wa.gov/Safety/Research/files/repro_dev.pdf
Verenigd Koninkrijk
Bath University Reproductive hazards
WN
Factsheet
http://internal.bath.ac.uk/bio-sci/bbsafe/reprohaz.htm
No comments:
Post a Comment